Οκτώβριος στο σπίτι των μικρών

Ο Οκτώβρης πέρασε γεμίζοντας το ημερολόγιο της τάξης αλλά και της σκέψης μας, με όμορφες δράσεις που σχετίζονταν με το Φθινόπωρο.

Μετά την ολοκλήρωση της μεταβατικής περίοδος των παιδιών από το σπίτι στο σχολείο, ασχοληθήκαμε με τα μεταβατικά στάδια της φύσης και συγκεκριμένα του Φθινοπώρου.

Ο μύθος της Δήμητρας και της Περσεφόνης, στάθηκε ιδανική ...αφετηρία για να ξεκινήσουμε τις ....διαδρομές μας.

Η θεματική, μας έφερε στην τάξη φθινοπωρινά φρούτα, καιρικά φαινόμενα , αποδημία... Ο Οκτώβρης πιο συγκεκριμένα , έφερε θεματολογία γύρω από το ζωικό βασίλειο (παγκόσμια ημέρα ζώων), την εθνική μας επέτειο (28η Οκτωβρίου) αλλά έδωσε αφορμή για συζητήσεις και δραστηριότητες σχετικά με τη διαχείριση των χρημάτων ένεκα της παγκόσμιας ημέρας αποταμίευσης.

Πότε έχουμε φθινόπωρο; Ποιους λέμε φθινοπωρινούς μήνες;.Τι συμβαίνει στη φύση; Τι αλλαγές φέρνει στην καθημερινότητά μας αυτή η εποχή;

Βροχή, σπορά, και φυσικά φθινοπωρινά φρούτα έδωσαν αφορμές για πολλές συζητήσεις, παιχνίδια και εικαστικές δημιουργίες.

Με αφορμή τη βροχή, μιλήσαμε για τον κύκλο του νερού. Πού πάει το νερό της βροχής; Πόσα είδη ...βροχής υπάρχουν (ψιχάλα, μπόρα, καταιγίδα...).

Έτσι βγήκαμε στον κήπο όπου αφού είδαμε τα σύνεργα και τα εργαλεία που μπορεί να χρειαστεί ένας γεωργός ή ένας κηπουρός, φυτέψαμε τους δικούς μας σπόρους.

 Στην εθνική επέτειο της 28ης Οκτωβρίου, μιλήσαμε στα παιδιά για τον λόγο που αυτή η μέρα είναι ημέρα μνήμης, και εμβαθύναμε στην ουσία της έννοιας "ελευθερία" .

Το τέλος του μήνα, έφερε μαζί του και την παγκόσμια ημέρα αποταμίευσης (31 Οκτωβρίου). Πραγματοποιήθηκαν βιωματικές δράσεις με στόχο να αγγίξουμε θέματα σε σχέση με την αξία του χρήματος ως μέσο επιβίωσης, ως χρησιμότητα για την κάλυψη βασικών αναγκών αλλά και εστιάσαμε και στην ουσία της καλής διαχείρισης. 

Τέλος αποχαιρετήσαμε τον Οκτώβριο με ένα σύντομο "ταξίδι" στις χώρες που εορτάζεται το Halloween.
Στο σπίτι των μικρών, πραγματοποιείται πρόγραμμα εκμάθησης αγγλικής γλώσσας, το οποίο συνδυάζει γνωστικούς και παιδαγωγικούς στόχους.

Τα παιδιά άκουσαν τραγούδια και ιστορίες σχετικά με το Halloween, και έπαιξαν γύρω από την μεγάλη φωτισμένη κολοκύθα.
Από τη μία η ... εξοικείωση με την ξένη γλώσσα, από την άλλη η ...εξοικείωση με ότι μας φοβίζει.

Από την τάξη, σε σπήλαιο!

Σπήλαια!

Ένας ολόκληρος κόσμος βαθιά μέσα στη γη ζει στους δικούς του ρυθμούς μακριά από όσα βλέπουν τα μάτια μας. 

Μύθοι θρύλοι και παραδόσεις γύρω από αυτά, εξάπτουν την φαντασία και οδηγούν στην ανάγκη για περαιτέρω έρευνα.

Ερωτήσεις γύρω από το πώς δημιουργούνται τα σπήλαια και ποια μυστικά κρύβουν, θέσαμε σε έμπειρους σπηλαιολόγους που επισκέφτηκαν το σχολείο μας.

Μας μίλησαν για τον απαραίτητο εξοπλισμό και μαζί τους κάναμε μια φανταστική σπηλαιολογική εξερεύνηση ,  δεμένοι με σχοινιά, φορώντας κράνη, κρατώντας φακούς.

Συναντήσαμε σταλακτίτες και σταλαγμίτες, περπατήσαμε στις μύτες των ποδιών μας για να μην ξυπνήσουμε τις νυχτερίδες και ακούσαμε τους ήχους υπόγειων νερών.

Αφού ...βγήκαμε ξανά στο φως, φτιάξαμε τις δικές μας νυχτερίδες και κεραστήκαμε "νυχτεριδογλυκά". Μέσα από παιχνίδια, ανακαλύψαμε πως "ότι είναι στο φως είναι και στο σκοτάδι" και γι' αυτό δεν υπάρχει λόγος να φοβόμαστε στα σκοτεινά.

Υπεύθυνοι για την παρουσίαση, ήταν οι γονείς του Ηλία. Η Αντωνίνα και ο Μάκης, "δεινοί" σπηλαιολόγοι, που για χάρη μας έφεραν πραγματικό εξοπλισμό και μας πρόσφεραν ρεαλιστικές αφηγήσεις για τις σπηλαιολογικές τους περιπέτειες.

Ένα υπέροχο ταξίδι, που δεν δεν ολοκληρώθηκε σε αυτή τη συνάντηση. 
Τα σπήλαια, θα συναντήσουν τη θεματική που αφορά στην εξέλιξη της γραφής, την σπηλαιογραφία, τα εικονογραφήματα...

Αν το χρώμα μιλούσε...

Στη  προσχολική ηλικία, τα παιδιά είναι εφοδιασμένα με φαντασία και τόλμη.
Προσπαθούν να ανακαλύψουν και να δεχτούν τον κόσμο που τα περιβάλει.

Ένας τρόπος να ενθαρρύνουμε και να ενισχύσουμε την περιέργεια και την ανάγκη για ανακάλυψη, είναι η τέχνη.

Το χρώμα, τα υλικά, οι διάφορες μορφές που αποτυπώνονται στο χαρτί ή σε όποια άλλη επιφάνεια, ενισχύουν τη διάθεση για πειραματισμό και δίνεται ο χρόνος που χρειάζεται ένα μικρό παιδί για να κατανοήσει και να συνειδητοποιήσει.

Μέσα από την εικαστική έκφραση διεγείρονται οι αισθήσεις, αναπτύσσονται δεξιότητες και υπάρχει μια ουσιαστική και ευχάριστη επαφή με γνωστικά αντικείμενα.

Στο «σπίτι των μικρών» τα εικαστικά συμπεριλαμβάνονται στις καθημερινές μας δράσεις και εντάσσονται στα περισσότερα σχέδια εργασίας που εκπονούν οι παιδαγωγοί.

Σε συνεργασία με την εικαστικό μας, οι δράσεις εμπλουτίζονται και ενισχύονται. Παράλληλα πραγματοποιείται και ένα αυτόνομο εικαστικό project με θέμα «αν το χρώμα μιλούσε...».

Μέσα από… χρωματικά μονοπάτια,
τα σχήματα συναντούν τα χρώματα
και τα εικαστικά βρίσκουν
κοινά σημεία με τη γεωμετρία.

Σχήματα και χρώματα  προκύπτουν
με την παρέμβαση ποικίλων αντικειμένων (πχ. πιρούνι)

Πειραματισμοί με ποικίλα υλικά -ακόμη και με αντικείμενα καθημερινής χρήσης-  δίνουν εκπληκτικά αποτελέσματα. Πηγή έμπνευσης και πολλά έργα τέχνης σημαντικών ζωγράφων.

Έμπνευση από  το έργο του Χ. Μιρό

Έργα διάσημων ζωγράφων μας εμπνέουν, γεμίζουν με χρώμα τις τάξεις μας και αυτό το διάστημα φέρνουν την ... Άνοιξη στο σχολείο και στη διάθεσή.

Το συναίσθημα της αγάπης

Αγάπη είναι η ομορφιά της ψυχής

Άγιος Αυγουστίνος

Αλήθεια πόσο συχνά αναλογίζεται κανείς την σπουδαιότητα και τη σημασία της λέξης «αγάπη»;

Πόσο όμορφο είναι να αγαπάς και να αγαπιέσαι…

Οι παραπάνω σκέψεις απασχόλησαν το τελευταίο διάστημα την ομάδα του προ-προνηπιακού τμήματος.  

Στα πλαίσια της καλλιέργειας της συναισθηματικής νοημοσύνης των παιδιών αναπτύξαμε ως θεματική το πολύ τρυφερό συναίσθημα της αγάπης.

Έτσι η τάξη μας μετατράπηκε σε…. Βασίλειο. 

Σε ένα βασίλειο όπου η αγάπη κυριαρχεί, τα πάντα νικά και όσοι ζουν σε αυτό είναι ίσοι. 

Όλοι είναι βασιλιάδες και βασίλισσες του εαυτού τους. 

Συμφωνήσαμε λοιπόν, ότι αφού η αγάπη μας καθοδηγεί, πρέπει να επικρατεί συνεργασία και ομαδικό πνεύμα.

Αφού υπάρχει αγάπη στην καρδιά, τα δύσκολα θα γίνουν  εύκολα και η λύπη θα γίνει χαρά.

Συνεργαστήκαμε για να φτιάξουμε στέμματα και σκήπτρα που μέσα από παιχνίδια ρόλων θα μας έκαναν να εκφραστούμε ώστε να ....αναμετρηθούμε με τους φόβους μας, τις νίκες , τις ήττες, το καλό και το κακό.

Αφηγηθήκαμε το παραμύθι «Αγάπη σαν θάλασσα», της Φρ. Χατόγλου, που καταπιάνεται με θέματα που αφορούν στη διαφορετικότητα και στον αποχωρισμό .

Και αυτό που κρατήσαμε από αυτή την τρυφερή ιστορία, είναι πως όταν η αγάπη είναι "απέραντη και βαθιά σαν θάλασσα", το ακατόρθωτο γίνεται πραγματικότητα.
Με την αγάπη βρίσκει κανείς νόημα και ουσία στα λόγια και στις πράξεις και ανταπεξέρχεται καλύτερα σε όποια δυσκολία.

Απόκριες στο σπίτι των μικρών

Στην ομάδα του νηπιαγωγείου, με θεματικό άξονα τους πειρατές, παίξαμε, δραματοποιήσαμε ιστορίες αλλά και πραγματοποιήσαμε δραστηριότητες γύρω από τα μαθηματικά.

Στη συνέχεια, "Ο Πάουλο ντυμένος Αρλεκίνος" του Π. Πικάσο έδωσε έμπνευση για να φτιάξουμε τους δικούς μας Αρλεκίνους με την τεχνική του κολάζ.

Τέλος, δώσαμε χρώμα σε μάσκες
που φτιάξαμε από γύψο.

Στα παιδιά της ομάδας του προνηπιακού τμήματος, συναντήσαμε έναν άλλο σπουδαίο ζωγράφο. Τον Χ. Μιρό . Τα χρώματα και η παιδικότητα που εμπεριέχουν τα έργα του, γέμισαν χρώμα το σχολείο, καθώς και τις μάσκες και τα χάρτινα πιάτα που δημιούργησαν τα παιδιά.

Στο τμήμα με τα μικρότερα παιδιά, επεξεργαστήκαμε μια θεματική με τίτλο
"πού πάει ο χαρταετός όταν φεύγει από το χέρι μας". 

Με μουσική υπόκρουση τους "χαρταετούς" του Μ. Θεοδωράκη και σκηνικά αντικείμενα τους χαρταετούς που φτιάξαμε από πηλό, δραματοποιήσαμε την  αυτοσχέδια ιστορία που δημιουργήσαμε.

Βήματα για τη ζωή-Συνέχεια δράσεων

Αν... τότε

Στο σπίτι των μικρών, στην ομάδα του νηπιαγωγείου, συνεχίζει να εκπονείται το πρόγραμμα αγωγής υγείας "βήματα για τη ζωή".

Ένα από τα βήματα που ακολούθησε η ομάδα μας, ήταν η δραστηριότητα με το παιχνίδι-παζλ,  η οποία μας οδήγησε  στο να επεξεργαστούμε έννοιες.

Ένα αίτιο, μας οδήγησε σε ένα αποτέλεσμα.

Μέσα από τις εικόνες είδαμε χρονικές ακολουθίες.
Οι εικόνες, βοήθησαν τα παιδιά να κατανοήσουν την χρονική σειρά στην εξέλιξη των γεγονότων.

Επίσης, στόχος της δράσης ήταν να κατανοήσουμε τις επιπτώσεις, τις συνέπειες, το αποτέλεσμα που ακολουθεί τις πράξεις μας.

Τα παιδιά μέσα από αυτό το βήμα οδηγούνται σε έναν επαγωγικό τρόπο σκέψης. 

Καταλήγουν σε συμπεράσματα, θέτουν επιχειρήματα,

αντιλαμβάνονται.

Από τη μία κούκλα στις πολλές

Μια άλλη δραστηριότητα πραγματοποιήθηκε στην τάξη μας με αφορμή το παραμύθι του Ν.Ινκιόφ "Η κούκλα που ήθελε να αποκτήσει μωρό"  .

Πρόκειται για μία ιστορία που μιλάει για έναν μάστορα που μένει κατάπληκτος, όταν η κούκλα που έφτιαξε ο ίδιος , εκφράζει την επιθυμία ν’ αποκτήσει ένα μωρό! 

Για τη ζεστασιά που νιώθουν τα πλάσματα, όταν βρίσκονται το ένα δίπλα στο άλλο, είναι ένα στοιχείο από τη γέννηση και τη συνέχεια του κόσμου.

Σύμφωνα με την ιστορία στη Ρωσία υπήρχε ένας κουκλομάστορας που έφτιαξε μια πολύ όμορφη κούκλα τη Μάνουσκα, η οποία όμως δεν ήταν ευχαριστημένη γιατί ήθελε να αποκτήσει μωρό!Έτσι της έφτιαξε ένα μωρό την Άνουσκα, ,μα η Μάνουσκα κ πάλι δεν ήταν ευχαριστημένη,ήθελε το μωρό να μπει μέσα στην κοιλιά της.Τότε ο μάστορας έκοψε την Μάνουσκα στα δύο και έβαλε το μωρό στην κοιλιά της!Το ίδιο έγινε και με την Άνουσκα που απέκτησε την Νούσκα. Η Νούσκα θέλησε και αυτή ένα μωρό και τότε ο μάστορας έφτιαξε ένα μικρό κουκλάκι σαν δαχτυλήθρα.Του ζωγράφισε ένα μουστάκι και έτσι γλίτωσε από τυχών ίδιες απαιτήσεις !
Πηγή:Περιοδικό σύγχρονο Νηπιαγωγείο,τεύχος 71

"Η κούκλα που ήθελε να αποκτήσει μωρό"  μας έδωσε ερεθίσματα για εικαστικές δραστηριότητες, για επεξεργασία μαθηματικών εννοιών (διάταξη, ομοιότητες-διαφορές ολόκληρο-μισό) , αλλά και αφορμές για να μιλήσουμε για τους οικογενειακούς δεσμούς (κόρη, μαμά, γιαγιά, προγιαγιά…).

"Βήματα για τη ζωή" στο νηπιαγωγείο

"Διδάσκεται" η ευτυχία σε παιδιά προσχολικής ηλικίας;

Μπορεί μέσα από τις δραστηριότητες του νηπιαγωγείου να αποκτήσουν τα παιδιά τις δεξιότητες εκείνες που θα τα βοηθήσουν να αναγνωρίζουν και να διαχειρίζονται τα συναισθήματα τους; Πώς γίνεται να αποκτήσουν αυτοεκτίμηση και να εξελιχθούν κοινωνικά και συναισθηματικά;

Στο «σπίτι των μικρών», στην τάξη του νηπιαγωγείου, στα πλαίσια των προγραμμάτων σχολικών δραστηριοτήτων, επεξεργαζόμαστε το πρόγραμμα αγωγής υγείας «Βήματα για τη ζωή» που σαν στόχο έχει να αποκτήσουν τα παιδιά όχι μόνο γνωστικές ή κινητικές δεξιότητες, αλλά και «δεξιότητες ζωής».

Έχουμε εντάξει το πρόγραμμα στο γενικό σχεδιασμό 

των δράσεων μας,  με στόχο να δώσουμε στα παιδιά εκείνα τα ερεθίσματα που θα τα προβληματίσουν και  θα τους δημιουργήσουν ερωτήματα για το τώρα αλλά και για το μέλλον.

Για το "βήματα για τη ζωή", αλλά και για τη φιλοσοφία του σχολείου μας, η προαγωγή της ψυχικής υγείας του ατόμου έχει εξέχουσα θέση.

Ο μόνος τρόπος, για να ενισχυθεί σημαντικά η κοινωνικοσυναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών, είναι η διδασκαλία ατομικών και κοινωνικών δεξιοτήτων του ατόμου με οργανωμένο και συστηματικό τρόπο, ως επίσημο μέρος του εκπαιδευτικού προγράμματος.

Ξεκινήσαμε λοιπόν να … βαδίζουμε με το πρώτο μας βήμα που αφορούσε τις θεματικές «τιμώμενο πρόσωπο» και «φιλοφρονήσεις».

Η συμμετοχή των γονέων, απαραίτητη
και επί της ουσίας σημαντική.

Κάθε εβδομάδα, ένα παιδί της ομάδας μας είναι το «τιμώμενο πρόσωπο». Παράλληλα οι γονείς του παιδιού στο σπίτι, ετοιμάζουν ένα πίνακα, ένα ταμπλό όπου αναρτούν φωτογραφίες, αντικείμενα ή ότι άλλο σχετίζεται με τη ζωή του  μικρού τους, από τη γέννηση έως σήμερα. 

Σημαντικός είναι και ο ρόλος του επόμενου βήματος, όπου τα παιδιά προσφέρουν... φιλοφρονήσεις προς το τιμώμενο πρόσωπο. 

Επισημαίνουν τα προτερήματα του παιδιού και το επαινούν γι' αυτά.

Αυτό είναι κάτι που απολαμβάνουν πολύ και οι «αποστολείς» και ο «λήπτης» της φιλοφρόνησης. 

Με αυτό τον τρόπο γνωριζόμαστε καλύτερα, εντοπίζουμε πόσα θετικά στοιχεία έχει ο καθένας από εμάς και όσο για το «τιμώμενο πρόσωπο», είναι βέβαιο πως μέσα από αυτή τη διαδικασία ενισχύεται η αυτοεκτίμηση και η αυτοπεποίθηση του.

Τα παιδιά μιλούν για τον εαυτό τους μέσα από τα προσωπικά τους αντικείμενα,
φωτογραφικό υλικό, αλλά και μέσα από την παρουσίαση που κάνουν
οι γονείς-προσκεκλημένοι της ομάδας για το κάθε παιδί.

Επόμενο βήμα, η παρουσία των γονέων του 

"τιμώμενου προσώπου".

Σπουδαία μέρα για  μικρούς και μεγάλους. Αφού έχει συμπληρωθεί το ταμπλό με τις φωτογραφίες για τις σημαντικές στιγμές της ζωής του παιδιού, οι γονείς το φέρνουν το σχολείο, και "περιγράφοντας" τις εικόνες του ταμπλό, μιλούν για το παιδί, αφηγούνται την προσωπική του ιστορία. 

Οι γονείς κάνουν ένα σύντομο …ταξίδι στις οικογενειακές τους αναμνήσεις, μιλούν στα παιδιά για πράγματα που συμβαίνουν και στο τώρα στο σπίτι , στη ζωή του παιδιού δηλαδή εκτός σχολείου κι έτσι κάθε παιδί συστήνεται εκ νέου μέσα από την οπτική ματιά της οικογένειας του.

Τα «βήματα για τη ζωή» συνεχίζουν καθ’ όλη τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς. 

Πέρα από το «τιμώμενο πρόσωπο» που είναι ένα παιδί την εβδομάδα, ακολουθούμε και άλλα βήματα για  τα οποία θα ενημερώνουμε σταθερά το ιστολόγιο μας. 

Το βέβαιο είναι πως μέσα από αυτό το πρόγραμμα ανοίγουμε παράθυρα στα λόγια, στις σκέψεις, στο διάλογο και χτίζουμε πιο σταθερά… βήματα στη ζωή για το παιδί-αυριανό ενήλικα.