Δεκέμβριος. Κάθε μέρα Χριστούγεννα

Μήνας, χαράς, γιορτής, μήνας που αφυπνίζει συναισθήματα ξεχασμένα, λόγια αγαπημένα, που γεμίζει τον τόπο με μυρωδιές, γεύσεις, αναμνήσεις όμορφες στιγμές. 

Ένας μήνας που στο "σπίτι των μικρών" θελήσαμε να τον ...περιποιηθούμε όπως του αξίζει!

Το σχολείο μας γέμισε μελωδίες και γιορτινές γωνιές.

Μια τρυφερή ιστορία διαβάσαμε κάτω από το χριστουγεννιάτικο δέντρο . Τις « τρεις και μια ευχές» του G. Garofalo, που μας βοήθησε να μπούμε στον κόσμο του παραμυθιού όπου όλα μπορεί να συμβούν.

Γιορτές χωρίς γλυκά, «σπίτι των μικρών» χωρίς γέλιο! Κι έτσι με ποδιές και σκούφους και την καλή μας διάθεση, μετρήσαμε, ζυγίσαμε, υπολογίσαμε και πλάσαμε πεντανόστιμα μελομακάρονα γεμίζοντας το σχολείο μας υπέροχες μυρωδιές.

Μετά το…μέτρημα των υλικών, ξεκινήσαμε να μετράμε τις μέρες για τα Χριστούγεννα αλλά και τα στολίδια που φτιάξαμε.

Παραμύθια, στολίδια, μουσικές, κλίμα γιορτής κάθε μέρα στο σχολείο. Αλλά τα Χριστούγεννα έχουν μέσα τους και τη σκέψη για τον συνάνθρωπο. Πιο έντονα ίσως από τις υπόλοιπες μέρες του χρόνου. Σε αυτό το πλαίσιο επισκεφτήκαμε το ίδρυμα «ο καλός Σαμαρείτης» στην Αργυρούπολη όπου με την υποστήριξη των γονιών του σχολείου ενισχύσαμε το ίδρυμα με υλικά και με την αγορά αντικειμένων από το μπαζάρ που υπήρχε στο χώρο.

 Εκεί, μας αφηγήθηκαν  την ιστορία του «Τικαλάκη». Ενός παιδιού που αντιμετωπίζει τα πράγματα με αισιοδοξία παρ όλες τις δυσκολίες που έχει στη ζωή του.

Ο μήνας κύλησε με ήθη και έθιμα του τόπου, με λίστες που φτιάξαμε για τα δώρα που επιθυμούμε αλλά και για τα άλλα δώρα, αυτά της καρδιάς, που θέλουμε να χαρίσουμε στους αγαπημένους μας.

Τα παιδιά δραματοποιούν το παραμύθι της Φρικαντέλας

 Στις δράσεις μας προσκαλέσαμε και τη μάγισσα... Φρικαντέλα που όπως και στο παραμύθι της έτσι και στην τάξη , καταφέραμε να της δείξουμε τη χαρά των Χριστουγέννων και τα καλά πράγματα που υπάρχουν γύρω μας. Φυσικά με αφορμή το παραμύθι τραγουδήσαμε κάλαντα και ανταλλάξαμε ευχές για καλές γιορτές.

Από όλους εμάς στο "σπίτι των μικρών", πολλές ευχές για καλά Χριστούγεννα γεμάτα 

όμορφες στιγμές,
 με τους μικρούς και τους μεγάλους αγαπημένους σας.

Συναντώντας την ... παράδοση

Όπου και αν λάχει κατοικία

δε μ'απολείπουν οι καρποί.

Ως τα βαθιά μου γηρατειά,

Δεν βρίσκω στην δουλειά ντροπή.

Μ’ έχει ο θεός ευλογημένη,

Και είμαι γεμάτη προκοπή.

Είμ’ η ελιά η τιμημένη.

Κ.Παλαμάς

Το μάζωμα της ελιάς. Έργο του Θεόφιλου

Στο «σπίτι των μικρών», κάθε μήνα, σε πολλές από  τις θεματικές μας, θεωρούμε σημαντικό να εντάσσουμε στο πρόγραμμά μας, δράσεις σχετικές με τη λαϊκή μας παράδοση.

Η ευαισθητοποίηση των παιδιών σε θέματα πολιτιστικής κληρονομιάς και κουλτούρας του λαού μας, τα βοηθά να συνδέσουν το παρελθόν με το παρόν. Να συγκρίνουν, να δημιουργήσουν ερωτήματα που αφορούν στις ρίζες τους και να αναζητήσουν τις απαντήσεις μέσα από βιωματικές διεργασίες.

Η Ελιά ως αφορμή...

Προσεγγίσαμε τη θεματολογία που αφορά στην «ελιά» ποικιλοτρόπως…

Χρησιμοποιήσαμε το εξαιρετικό εκπαιδευτικό υλικό του μουσείου Λαϊκής Τέχνης με τίτλο «Το κασελάκι του Θεόφιλου».

"Το κασελάκι του Θεόφιλου" Εκπαιδευτικό υλικό του ΜΕΛΤ σε συνεργασία
με τη Γενική Γραμματεία Αιγαίου & Νησιώτικης πολιτικής.
Υλικό που επεξεργαστήκαμε στην τάξη διαθεματικά.

Ένα μικρό μπαούλο του οποίου το υλικό, έφερε τα παιδιά σε μια πρώτη γνωριμία με το έργο αυτού του τόσο σημαντικού λαϊκού ζωγράφου.

Τα παιδιά είδαν έργα του Θεόφιλου και από αυτά πήραν έμπνευση για να εκφραστούν με δικές τους εικαστικές δημιουργίες.

Στη συνέχεια, χρησιμοποιήσαμε ως ...εργαλείο το βιβλίο "Γνωρίζω την ελιά", Ε.Δεσύπρη, εκδ. Παπαδόπουλος.

Συνδέσαμε γνωστικούς στόχους (γλώσσα, μαθηματικά..) με έθιμα και παραδόσεις του τόπου μας.

Όλα τα παραπάνω, ολοκληρώθηκαν με ένα μοναδικό "λιομάζωμα" που έλαβε χώρα στο οικόπεδο που βρίσκεται απέναντι από το σχολείο. Ένας γείτονας, ανέλαβε να μας καθοδηγήσει και να μας εξηγήσει αναλυτικά όλη τη διαδικασία του μαζέματος της ελιάς. Φυσικά στο τέλος όλα τα παιδιά συμμετείχαν ενεργά στη διαδικασία.

Στην τάξη είχαμε δημιουργήσει γωνιές με την ελιά και τα παράγωγά της, ενώ στο τέλος του σχεδίου εργασίας, ετοιμάσαμε ένα πεντανόστιμο ...παραδοσιακό κολατσιό στο οποίο επίσης πρωταγωνιστούσε η ελιά.

Δήμητρα και Περσεφόνη

Κοιμήσου Περσεφόνη στην αγκαλιά της γης

στου χρόνου το μπαλκόνι ποτέ μην ξαναβγείς

Ν. Γκάτσος

Ο  μύθος της αρπαγής της Περσεφόνης από τον θεό Πλούτωνα, είναι ένας αγαπημένος μύθος.

Μέσα από αυτόν, μιλάμε στα παιδιά για τα καιρικά φαινόμενα, και την ερμηνεία που έδιναν σε αυτά οι αρχαίοι Έλληνες.
Αυτό το σχέδιο εργασίας, εντάχθηκε και στα υπόλοιπα που αφορούν στην ελληνική μυθολογία αλλά και στη θεματολογία που επεξεργαζόμαστε γύρω από τη διατροφή.

Σύμφωνα με τον μύθο, η Περσεφόνη, ήταν κόρη της Δήμητρας, θεά της καρποφορίας και της γονιμότητας και υπεύθυνη για την καλή σοδειά και την άνθιση της φύσης και του Δία.
Μια μέρα που η Περσεφόνη μάζευε λουλούδια  στο Νύσιον πεδίον, άνοιξε η Γη, ξεπήδησε από μέσα ο Πλούτωνας με το σκοτεινό του άρμα και την άρπαξε. Η Δήμητρα, από τη μεγάλη της στεναχώρια που έχασε την κόρη της, μάρανε όλη την πλάση.

Η αρπαγή της Περσεφόνης- Ρέμπραντ 1631

Όταν εκείνη πήγε στον Πλούτωνα να τη ζητήσει πίσω εκείνος αρνήθηκε . Έκαναν όμως μια συμφωνία. Τον μισό χρόνο η Περσεφόνη να βρίσκεται στον κάτω κόσμο με τον Πλούτωνα, και τον άλλο μισό στη γη.

Έτσι, το διάστημα που η Περσεφόνη ήταν μακριά από τη μητέρα της, η Δήμητρα πάγωνε όλη την πλάση και τότε είχαν στη γη χειμώνα. Το υπόλοιπο διάστημα, που είχε η Δήμητρα κοντά την κόρη της, στη φύση ερχόταν η Άνοιξη και το Καλοκαίρι.

Στην τάξη:

Αφηγηθήκαμε τον μύθο. Στα πλαίσια της επεξεργασίας της γλώσσας, ενθαρρύναμε τα παιδιά να μας τον περιγράψουν και να συζητήσουν γι’ αυτόν εμπλουτίζοντας τον προφορικό τους λόγο. Αφού είδαμε πως τα παιδιά είχαν «κατακτήσει» τον μύθο, μπήκαμε στη διαδικασία δραματοποίησής του που απολαύσαμε μεγάλοι και μικροί. 

Ο μύθος της Περσεφόνης δίνει αφορμές
για να μιλήσουμε για τους καρπούς της φύσης
στα πλαίσια σχεδίων εργασίας για τη διατροφή. 

Ο Άδης, δίνει ένα ...μαγικό  ρόδι στην Περσεφόνη.
Εκείνη τρώει τους καρπούς του και έτσι δεν τον ξεχνά.

Η φύση ...αναγεννιέται.
Η Περσεφόνη είναι στη γη.

Δραματοποίηση του μύθου

Καιρικά φαινόμενα...

Η Δήμητρα, ήταν η θεά που ...
δίδαξε στους ανθρώπους την καλλιέργεια του σιταριού

Στο τέλος, η ιστορία μας έδωσε έμπνευση και για πολλές εικαστικές δημιουργίες...

Τα ζώα στην τάξη και στη ζωή μας

Παρατηρούμε τον εαυτό μας και στη συνέχεια μεταμορφωνόμαστε.
Στην αρχή δειλά-δειλά, μετά όμως το απολαμβάνουμε πολύ. 

Τα παιδιά από πολύ μικρά δείχνουν να αγαπούν πολύ τη συναναστροφή τους με τα ζώα.

Η ενίσχυση αυτής της αγάπης, οδηγεί στη συνέχεια και στην ενίσχυση του σεβασμού απέναντι στο διαφορετικό.

Από την ώρα που γεννιούνται τα παιδιά, δείχνουν ιδιαίτερη αδυναμία στους τετράποδους, φτερωτούς, υδρόβιους…  φίλους μας. 

Ιστορίες με ζώα, ιστορίες για ζώα, υπάρχουν σε πληθώρα στη βιβλιοθήκη μας,
 αφού μικροί και μεγάλοι απολαμβάνουμε να τα ξεφυλλίζουμε και να ακούμε αυτά που έχουν να μας... πουν. Τα βιβλία δίνουν αφορμές για θεατρικό παιχνίδι, εικαστικές δημιουργίες, κουκλοθέατρο αλλά και για συζητήσεις.

Πολλά παραμύθια και πολλές ιστορίες για παιδιά έχουν για ήρωες ζώα, ενώ ένα μεγάλο μέρος των παιχνιδιών που υπάρχουν σε ένα παιδικό δωμάτιο, αποτελείται από ζωάκια κάθε μορφής και υλικού.

Τα ζώα πρωταγωνιστούν στην σχολική μας καθημερινότητα
και τα ... προσκαλούμε στην τάξη σε κάθε ευκαιρία

Δικαιοσύνη, καλοσύνη, στοργή, φροντίδα προς τον άλλο, ενίσχυση της οικολογικής συνείδησης και της ευθύνης είναι μόνο λίγες από τις αξίες που αφυπνίζουμε στα παιδιά όταν συμπεριλαμβάνουμε τη φιλοζωία ως μέρος των παιδαγωγικών μας δράσεων.

Μύθοι του Αισώπου από την ομάδα "Μικρός Νότος", στο "σπίτι των μικρών"

Μια διαδραστική παράσταση πραγματοποιήθηκε στο χώρο του σχολείου με θέμα τους μύθους του Αισώπου, από την ομάδα "Μικρός Νότος". Μέσα από παιχνίδι, κέφι, χορό και μουσική, τα παιδιά συστήθηκαν με τους ήρωες των παραμυθιών «Ο Τζίτζικας και ο Μέρμηγκας», «Η αλεπού και ο κόρακας», «Ο λαγός και η χελώνα», «Ο ποντικός της πόλης κι ο ποντικός της εξοχής», και με πολύ διασκεδαστικό τρόπο είδαμε τα ζώα να "μιλάνε", για την αλαζονεία και τη βία, για την υπομονή και τη φιλία, για τη γενναιότητα, για τον θυμό, για την αγάπη.

Με αφορμή  τις προσαρμογές των παιδιών κατά τη διάρκεια του μήνα Σεπτέμβρη, μιλήσαμε για τα ζώα που έχουμε στο σπίτι (πραγματικά ή ζώα-αντικείμενα), διαβάσαμε ιστορίες με ήρωες ζώα (που είχαν πολλά να μας πουν για θέματα που απασχολούσαν τις ομάδες), είδαμε έργα τέχνης με ζώα, παρακολουθήσαμε μια παράσταση με θεματολογία παρμένη από τους «Μύθους του Αισώπου»  και καταλήγοντας στην παγκόσμια ημέρα των ζώων δημιουργήσαμε τις δικές μας γάτες, μεταμορφωθήκαμε επίσης σε σκύλους και γάτες που έπαιξαν μαζί, αρμονικά.

  

Ζώα στην τέχνη

Στα παιδιά δόθηκε επίσης η ευκαιρία να ξεφυλλίσουν βιβλία με ανάλογη θεματολογία, να περιγράψουν εικόνες και να μιλήσουν μεταξύ τους για τις ιστορίες τους.

Οι δικές μας ... γάτες για την παγκόσμια ημέρα των ζώων